Deze prent is er één uit de reeks In huis
In het essay Een kamer voor jezelf verwondert Virginia Woolf zich over de ergernis van mannen over vrouwen. Hele boeken hebben ze vol geschreven over vrouwen en wat ze wel en niet zijn. Vooral heel veel niet. Zij stelt dat mannen dubbel zo groot willen zijn omdat dat de macht vasthoudt. Ze kunnen zich alleen zo groot voelen als dat wat er om hen heen is klein is. Daarom willen ze vrouwen als inferieur zien, alleen zo kunnen ze dat beeld van zichzelf in stand houden, denken ze. Vrouwen fungeren als een spiegel om henzelf groter in te reflecteren. Het essay is van een eeuw geleden maar een aantal van deze mechanismes zien we nu nog steeds.
Wat Woolf niet beschrijft is dat vrouwen daaraan meewerken. Vrouwen die mannen een hand boven het hoofd houden, excuses geven, ach het zijn mannen, zo zijn ze, en zo meer. Willen vrouwen mannen graag overschatten, vraag ik me dan af? Terwijl dat toch voor beide seksen geen pretje is, lijkt me. Mannen die zichzelf voortdurend moeten overschreeuwen om aan verwachtingen te voldoen. Niet voor niets plegen zoveel meer mannen dan vrouwen zelfmoord, hebben zovelen problemen met een verslaving enzovoorts. Me dunkt dat het hen behoorlijk wat kost om zich zo groot te maken. Terwijl ze in een normaal formaat ook bestaansrecht hebben. En meteen zoveel leuker zijn.
Maar ik herken dit ook, het is moeilijk om iets kritisch over mannen te zeggen. Omdat je gewend bent dat je dan op een of andere wijze wordt ondermijnd, geridiculiseerd, je bent een zeur, seksloos en zo meer. Maar ook omdat je nou eenmaal met mannen leeft, bevriend met ze bent. Mannen waar je van houdt of waar je mee kan lachen of praten. Het voelt dan zo lullig om kritisch te zijn op de rol /positie van mannen in het grotere geheel.
Ergens is dat raar want als mannen in onze cultuur iets goed kunnen is het kritisch zijn op vrouwen, er zit regelmatig weinig tussen een onrealistisch fenomeen en een bitch zijn. Ze doen het dus zelf wel. En toch voelen veel vrouwen zich bezwaard als zij mannen een spiegel voorhouden. Terwijl de kritiek eigenlijk alleen gaat over wat mannen in een patriarchale samenleving elkaar en vrouwen aandoen. Het gaat niet om de individuele man, je beste vriend, je zoon, je broer, de man die je na staat en die je op de eerste plaats gewoon als mens ziet.
Benoemen is nog steeds lastig, en is een van de redenen waarom de weg naar gelijkheid tussen de seksen om zo’n enorme lange adem vraagt.
Jezelf groter willen maken ten opzichte van die ander is een menselijke karaktertrek. Uiteindelijk heeft dat weinig van doen met de natuur van mannen (hoop ik, maar ben er ook niet zeker van) maar meer met wie de macht heeft en wil behouden en wie niet.
Dat schept ook weer perspectief.
