Kunstenaar: Adriaen Coorte
Titel: Stilleven met asperges
Datering: 1697
Materiaal: olieverf op papier op paneel
Waar: Rijksmuseum
Het voorgerecht was nog niet eens opgediend toen het onderhuidse steekspel ontaardde in een ordinaire ruzie. Voordat An met haar man bij het restaurant gekomen was, wist ze haar ergernis nog weg te zuchten, een beproefde methode die ze had opgestoken bij de workshop ‘Betekenisvol communiceren’.
Niet alleen de ‘ik-boodschap’ hadden de veelal vrouwelijke cursisten hier geoefend, ook kregen ze van coach Oscar tips hoe ze ‘de ander de ander’ moeten laten en hoe ze met de techniek ‘samenleven doe je zelf’ veel onnodige conflicten kunnen voorkomen.
Na zo’n avond wurkshuppen had An de smaak te pakken en de technieken meteen thuis toegepast. ‘Martin’, had ze gezegd, ’ik kan niet in slaap vallen als ik je zo duidelijk hoor ademen’. Waarop Martin zelf de keuze maakte in de logeerkamer te slapen en zij tevreden de ander de ander liet en genoot van een verkwikkende nachtrust.
Ook had Oscar haar geleerd dat irritatie slechts een duivelse uitwas is van het ‘ego’. ‘Onthoud dames en heer’, doceerde Oscar, ‘het ego wil alleen maar winnen, kostte wat het kost, en heeft niet het beste met je voor.’ En zo hadden ze geleerd dat als je blijft touwtrekken met je ego, je ego doorgaat tot jij er bij neervalt. ‘Touwtrekken doe je altijd met zijn tweeën, als je het touw laat vallen, valt er weinig te trekken.’
An had Oscars adviezen opgezogen als een uitgedroogde spons. Wat een wijsheid bezat die man, en dat op zo’n jonge leeftijd. Zuchten, dat was de manier. Valt je iets naars in, iets onverkwikkelijks, iets waar je ego graag mee aan de haal gaat: zuchten. Zet al je ongerief op een wolkje, en zie hoe het grijze wolkje rustig wegdrijft in een zonovergoten stratosfeer.
Die techniek was haar vaak goed van pas gekomen. Toen Martin tijdens het kinderfeestje van dochter Lieke vertelde dat hij een half jaar moest werken in Hongkong, had ze de boel de boel gelaten en was ze te midden van het feestgedruis languit op de bank gaan liggen om het ongemak van haar af te zuchten.
Ook toen Martin twintig jaar jonger thuiskwam en besloot alleen op vakantie te gaan, had ze Martin bij Martin gelaten en tijdens een geleide fantasie haar ego’s ongenoegen op een wolkje gezet en die met grote kleurige ballonnen de hemel in gestuurd. En toen Martin vanmiddag kondig maakte een nieuw leven te beginnen in Alblasserdam met een Chinese schone, wist ze haar afgedankte jarenlange investering op een gitzwart wolkje te zetten en geroutineerd weg te blazen.
Het was die ene opmerking, die ene opmerking die ’t hem deed. Die de deksel tilde van een bodemloze put vol wrok; woede die kennelijk de verkeerde kant op was gezucht. ‘An,’ had Martin iets te enthousiast gezegd, ‘ik heb het gevoel dat ik nu eindelijk eens aan het hoofdgerecht kan beginnen.’
